بررسی تأثیر پیش تیمار پرتودهی گاما بر برخی ویژگی های کیفی و رئولوژیکی غده سیب زمینی

پرتودهی از روش های نوین در نگهداری مواد غذایی است. در این پژوهش اثرات دز پرتودهی بر روی نمونه ها، عمر ماندگاری و زمان نگهداری غده های سیب زمینی از طریق آزمون های مختلف بر برخی از ویژگی های کیفی و رئولوژیک غده سیب زمینی بررسی گردید. نمونه ها از فروشگاه سازمان انرژی اتمی خریداری شد و پس از تهیه و قبل از شروع آزمایشات بمدت یک هفته در سردخانه (4 درجه سانتی گراد) نگهداری شدند. به منظور پرتودهی نمونه ها از چشمه کبالت 60 (گاماسل 220) استفاده شد. نمونه ها با دزهای صفر (شاهد)، 2 ،5 و 8 کیلوگری پرتودهی و سپس بمدت 150 روز در دو دمای 6 درجه سانتی گراد و محیط (18 درجه سانتی گراد) نگهداری شدند. درصد ماده خشک و درصد نشاسته در نمونه های پرتودهی شده با دز 2 کیلوگری و ذخیره شده در دمای 6 درجه سانتی گراد دارای بیشترین مقدار و به ترتیب 01/22 و 09/12 درصد بود. مقادیر قطر میانگین هندسی و ضریب کرویت با افزایش دز پرتودهی به مقدار 27/23 و 39/8 درصد کاهش یافته و در نمونه های پرتودهی شده با دز 8 کیلوگری دارای کمترین مقادیر به ترتیب 12/40 میلی متر و 41/76 درصد است. همچنین a*، b*، تغییرات رنگ و bi با افزایش دز پرتودهی به به مقدار 9/2، 2/3، 13/5 و 97/4 درصد افزایش و l* به مقدار 14/2 کاهش یافته است. علاوه بر این، با استفاده از آزمون تنش-آسایی نیز مدل سه جزئی ماکسول محاسبه شد و نتایج نشان داد با افزایش دز پرتودهی و دمای نگهداری تنش ریلکسیشن 96/39 درصد کاهش و مدت زمان ریلکسیشن27 درصد افزایش یافت.